Eski Romalı filozof Boethius MS. 480-525 tarihleri arasında yaşamış. Platoncu felsefe geleneğinde eğitim almış. Hıristiyan bir filozof, yani tek Tanrıya inanıyor. Aristoteles devrinden kalma bir soruya çözüm bulduğu için ünlü olmuş. Soru şu: Eğer Tanrı gelecekte ne yapacağımızı biliyorsa bizim özgür irademiz olduğunu nasıl söyleyebiliriz? Dikkat edilirse, Tanrının geleceği ve bizim yapacaklarımızı bildiğini düşünüyor Aristoteles. Aristoteles ne zaman yaşamış? Aristoteles MÖ 384-322 arasında yaşamış. Platon ne zaman yaşamış? Platon ise MÖ.427-347 arasında yaşamış. Yani Boethius, Platon’un öğretisi paralelinde eğitim aldığında, Platon 800 yıl önce bu dünyadan göç etmiş durumda. Aristoteles’in felsefi sorusu sorulalı da 700 yıldan fazla zaman geçmiş. Demek ki, o dönemlerde çok önemli arşivler ve eğitim kurumları bulunuyormuş ve fikir akımları en az 800 yıl akademik düzeyde tartışılmaya devam edilebiliyormuş.
Gelelim Boethius’un, Aristoteles’in sorusuna bulduğu cevaba. Boethius, insanlar olarak bizlerin zamanın akışı içinde yaşadığımızı ve bu nedenle olayları ancak geçmiş, şimdiki zaman ya da gelecek olarak bilebileceğimizi söylüyor. Gelecekteki belirsiz olayların sonuçlarını bilmemizin bu nedenle mümkün olmadığını düşünüyor. Ancak Tanrı’nın, bizim tersimize zamanın akışı içinde olmadığını ve sonsuz bir şimdiki zaman içinde yaşadığını söylüyor. Bu nedenle Tanrı; bizim gelecek olarak algıladığımız zamanı, tüm zaman içinde şimdiki zaman gibi görüp biliyor, ancak bu durum bizim gelecekle ilgili özgür irademizi engellemiyor. Tanrı sadece bizim özgür irademizle vereceğimiz kararı görebiliyor diyor.
Bu teori, Einstein fiziğinin ana hatlarını ve zamanın göreli olduğunu duymuş olan bizler için kabul edilebilir bir teoridir. Ancak MS.500 yılında yaşamış bir kişinin, zamanın farklı yerlerde ve farklı durumlarda, değişik hızlarda olabileceğini düşünebilmesi son derece ileri bir görüştür. Boethius, zamanın ölçüsünün, Tanrı ve insan arasında göreli olarak farklı olduğunu kabul etmiştir.
Sitemizdeki tüm yazı ve makalelerin telif hakları tarafımıza ait olup, kaynak ve site adresimiz belirtilerek kullanılabilir.
