ÜCRETİN GÜNÜNDE ÖDENMEMESİ

Av.Dr.Serdar TAHTAKIRAN (04.02.2013) tarihinde yazdı

 

            Değerli okurlarım, her ne kadar açık olarak dile getirilmese de şu anda ekonomik olarak sıkıntılı günler geçirdiğimiz kuşkusuz. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin nakit paraya büyük ihtiyacı var. Nakit ödeme alamayan işveren, işçinin ücretlerini zamanında ödeyemeyebiliyor. Bu yazımda, ücretini zamanında alamayan işçinin haklarını anlatacağım.

     Ücreti zamanında tam veya kısmi olarak ödenmeyen işçinin hakları şunlardır:

1. Ücreti zamanında ödenmeyen işçi, işyerinde çalışmaya devam ederken, ödenmeyen ücretini, en yüksek mevduat faizi ile birlikte alabilmek için dava açabilir. Yani işçi hem çalışmaya devam eder, ham de hakkını işverenden dava açarak isteyebilir.
2. İşçi, iş sözleşmesini haklı nedenle feshederek, işverenden kıdem tazminatını talep edebilir ve ödenmeyen ücretlerini en yüksek mevduat faizi ile birlikte ödenmesini işverenden talep edebilir (Toplu İş Sözleşmesi olan durumlarda en yüksek işletme kredisi faizi uygulanır). Bu durumda işçi işten ayrılmıştır ve hem ödenmeyen ücretini hem de kıdem tazminatını (varsa fazla çalışma ücreti, tatil ücretleri, yıllık izin ücretleri gibi haklarını da) işverenden ister.
3. Bunların yanında; İş Kanunu ile tanınmış olan bir hak da, ücretini 20 gün içinde alamayan işçinin çalışmaktan kaçınma hakkıdır. Bu hakkı kullanan işçi işyerinin işçisi olarak kalmaya devam eder, ancak çalışmama hakkını kullanır.

 

ÜCRETİN 20 GÜN İÇİNDE ÖDENMEMESİ SONUCU

İŞÇİNİN ÇALIŞMADAN KAÇINMA HAKKI VE SONUÇLARI

Ücreti, ödeme gününden itibaren 20 gün içinde, zorlayıcı bir neden olmaksızın ödenmeyen işçi, işverene karşı iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bununla birlikte, ödenmeyen ücretlere, yüksek mevduat faizi oranı uygulanır.

İş görme borcunu haklı olarak yerine getirmeyen bu işçilerin iş sözleşmeleri çalışmadıkları için feshedilemez.

                İşveren, iş görmekten bu nedenle kaçınan işçilerin yerine yeni işçi alamaz veya bu işleri başkalarına yaptıramaz.

                Yargıtaya göre, ikramiye ücretin eki niteliğindedir ve geniş anlamda ücrete dahil kabul edilir. Bu nedenle, 20 gün içinde ödenmeyen ikramiye nedeniyle işçi iş görmekten kaçınabilir.

                Ücreti 20 gün içinde ödenmeyen işçilerin, kişisel kararlarıyla iş görme borcunu yerine getirmemeleri, sayısal olarak toplu nitelik kazansa bile kanun dışı grev olarak kabul edilemez.

İşçinin iş görmekten kaçınma hakkına sahip olduğu bu dönem için ücrete hak kazanıp kazanamayacağı, hukuk öğretisinde tartışmalıdır. Yazarların çoğu, işçinin iş görmekten kaçınma hakkına sahip olduğu bu dönemde ücrete de hak kazanması gerektiği görüşündedir. Ancak Yargıtay, iş görmekten kaçınma hakkına sahip olduğu dönemde ücret isteyemeyeceğine karar vermiştir. Bu kararının dayanağı şudur: İş Kanunu Taslağında; “ve işçiler çalışmadıkları sürece ücrete hak kazanırlar” ifadesi vardı, TBMM’deki görüşmeler sırasında İş Kanunu metninden çıkartılmıştır. Bunun sonucu olarak Yargıtay, Yasama Organının iradesinin çalışmama hakkını kullanan işçinin, ücrete hak kazanılamayacağı yönünde olduğunu düşünmektedir.

Burada tekrar hatırlatmakta yarar var: İşçi çalışmadan işyerinde kalmak zorunda değildir. Bu hakkı kullanmak istemiyor ve işverenle çalışmak istemiyorsa, ücretini alamadığı için iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir ve alamadığı ücretini, diğer haklarını ve kıdem tazminatını alabilir.

Mutlu, sağlıklı ve kazançlı günler dilerim.

 

 

Sitemizdeki tüm yazı ve makalelerin telif hakları tarafımıza ait olup, kaynak ve site adresimiz belirtilerek kullanılabilir.